Wednesday, January 8, 2014

Pesten tegengaan... en hoe doe je dat in de Waalsprong organisaties?

Pesten gebeurd op alle leeftijden en in alle groepen, merk ik in gesprekken. In bedrijven en gezinnen wordt er minder aan gedaan dan in scholen... terwijl oplossingen uit het onderwijs ook goed werken in andere situaties. OCenW organiseerde tijdens de landelijke anti-pest week diverse regionale bijeenkomsten in het kader van het Plan van aanpak tegen pesten. Onder deze link is de samenvatting in woord en beeld die is gemaakt over de vier regionale bijeenkomsten. http://www.rijksoverheid.nl/onderwerpen/veilig-leren-en-werken-in-het-onderwijs/documenten-en-publicaties/brochures/2013/11/08/brochure-bijeenkomsten-pesten.html In dit dossier (http://www.rijksoverheid.nl/onderwerpen/veilig-leren-en-werken-in-het-onderwijs/veiligheid-op-school) vindt u ook de film Wat doe jij eraan zoals die is vertoond tijdens de bijeenkomsten. Deze is ook te gebruiken bij groeopsbijeenkomsten. Er is daar ook een uitgebreid filmverslag van de vier avonden in Groningen, Amsterdam, Breda en Nijmegen te vinden. Pesten blijkt op alle niveau’s voor te komen, van BSO tot op de werkvloer, en dus zijn er op alle niveau’s aanpakken. De beste aanpakken geven aandacht aan de Gepeste, de Pester en ook de Toehoorders, waarbij moet worden opgemerkt dat er weinig literatuur bekend is van succesmetingen van deze aanpakken in Nederland. Een mogelijke kans voor OCenW? Preventieve en incident-management methodes kwamen over het voetlicht, waarbij 1 aanpak bijzonder opviel. Ellen Emons, docent van het jaar 2012, ontwikkelde een generieke aanpak die de groepsleden uitnodigt om deel te nemen in een gesprek (zie video http://www.screenr.com/dicH). De cirkel is de groep, het team, en iedereen hoort hier in, is het standpunt. Elke ster is even groot, want iedereen is gelijk. Elke persoon wordt gevraagd om zijn/haar positie in de cirkel aan te geven. “Waar sta je? Wat maakt dat jij daar staat? Wat doet dat met jou? Wat past bij jou? Wat doe jij om daar te staan? Wat doen anderen om daar te staan?” zijn vragen die kinderen en volwassenen kunnen beantwoorden. De groep wordt uitgenodigd om de ideeen aan te reiken om de ander op de gewenste plek te krijgen, en de begeleider vraagt “welk van deze ideeen past bij jou?”. De persoon kan nu zelf kiezen wat in gedrag kan worden veranderd, en ook de groep heeft een duidelijk beeld. De oefening dient herhaaldelijk plaats te vinden, eventueel met een regelmatig terugkerende sociaal-emotionele vragenlijst zodat de docent een helder beeld heeft wat er speelt. In oudergesprekken kan bovendien de ouders betrokken worden (“waar vinden jullie dat je zoon in de groep staat”) waardoor de docent ook de ouders kan betrekken. Naast signaleren van gedragsveranderingen door de alerte docent of teamleider, het bespreken van gedrag met zowel de gepeste als de pester, en ondersteuning van hoe het gedrag kan worden veranderd, blijkt uit eigen ervaring de Emons methodiek erg sterk te zijn: groepsvorming wordt bevordert en gedrag bespreekbaar gemaakt en gehouden. Elkaar beter leren kennen lijkt ook een sleutel te zijn: idereen heeft talenten, en verschillen zijn OK. Een mooie oefening is een A4 bij anderen op de rug plakken en hierop toppers, goede kwaliteiten en indrukken opschrijven voor die ander. Dit kan ook een afronding zijn van Over de Streep of No Blame aanpak. De tipS; Van leerlingen • Laat leerlingen zelf verantwoordelijk zijn voor het opstellen van gedragsregels • Wijs leerlingen (van beide geslachten) uit hogere klassen aan als pestcoaches, peermediators of vertrouwensleerlingen • Maak een sociogram van de klas. Geef de vijf populairste kinderen een rol in het tegengaan van pesten Van leraren • Laat alle leerlingen wekelijks op een briefje iets positiefs over elkaar schrijven • Hou een ‘omgekeerde ouderavond’ waarop niet de leraar vertelt hoe het op school gaat met de leerling, maar waarop de ouders vertellen over hun kind thuis • Introduceer herstelrecht, waarbij de pester de kans (en de verantwoordelijkheid) krijgt om het weer goed te maken met de gepeste Van schoolleiders • Zorg voor een zichtbaar aanspreekpunt voor alle betrokkenen, bijvoorbeeld de conciĆ«rge • Trek het breder dan alleen pesten: zorg voor een gezond pedagogisch klimaat binnen de school • De verantwoordelijkheid om pesten tegen te gaan houdt niet op bij de schoolmuren. Betrek de ouders en de omgeving, de wijk erbij Van ouders • Neem alle signalen over mogelijk pestgedrag (of je eigen niet-pluis-gevoel) serieus • Maak gebruik van een ‘pestschriftje’ of raad kinderen aan om nare ervaringen van zich af te schrijven • Besteed ook aandacht aan mediawijsheid: Internet is leuk, hoe kun je zorgen dat het leuk blijft? Literatuur Verplichting van scholen om Veiligheidsplannen te maken: http://www.rijksoverheid.nl/onderwerpen/veilig-leren-en-werken-in-het-onderwijs/veiligheidsplannen-scholen-en-training-onderwijspersoneel Nadere informatie over veiligheid op school: http://www.rijksoverheid.nl/onderwerpen/veilig-leren-en-werken-in-het-onderwijs

1 comment:

  1. I high appreciate this post. It’s hard to find the good from the bad sometimes, but I think you’ve nailed it! would you mind updating your blog with more information Ovalbecken

    ReplyDelete